Rugby, czy Murderball ?

Rugby na wózkach – początki

Na początek trochę historii rugby dla osób niepełnosprawnych. Rugby na wózkach (Wheelchair Rugby, w końcu lat 80. przyjęcie oficjalnej nazwy rugby na wózkach) jest sportem zespołowym dla osób niepełnosprawnych. Zasady gry tej zostały opracowane w końcu lat 70. minionego wieku w Kanadzie. Początek grze rugby na wózkach dało trzech Kanadyjczyków z miasteczka Winnipeg - dwóch z nich to byli zawodnicy koszykówki na wózkach – tetraplegicy, trzeci z nich był profesorem architektury, który zajmował się projektowaniem obiektów rekreacyjnych dla osób niepełnosprawnych. Wspólnie postanowili wymyślić grę dla osób z porażeniem czterokończynowym, czyli tetraplegią. I tak oto powstało rugby, które jest połączeniem koszykówki na wózkach i hokeja na lodzie.

Pierwsze Narodowe Mistrzostwa Kanady odbyły się w 1979 roku. Trzy lata później, w 1982 roku odbył się I Międzynarodowy Turniej Quad Rugby z udziałem 2. drużyn kanadyjskich i 2. drużyn z USA. Pod koniec lat 80. Quad Rugby przedstawiono w Wielkiej Brytanii. W 1990 roku Quad Rugby zaprezentowano na Światowych Igrzyskach Sportowych Paraplegików w Stoke Mandeville. Następnie w 1993 roku utworzono Międzynarodową Federację Rugby na Wózkach (International Wheelchair Rugby Federation – w skrócie: IWRF) Gra ta stała się dyscypliną medalową Światowych Igrzysk Sportowych Paraplegików w Stoke Mandeville. W listopadzie 1995 roku w Szwajcarii odbyły się pierwsze Mistrzostwa Świata Rugby na Wózkach, które rozgrywane są co 4 lata. W tym samym roku Rugby na Wózkach otrzymało status dyscypliny paraolimpijskiej. W czerwcu 1997 w Holandii (Nigmegan) odbyły się pierwsze Mistrzostwa Europy Rugby na Wózkach, które rozgrywane są co 2. lata. W 2000 roku w Sydney RnW stało się paraolimpijską konkurencją medalową.

Rugby w Polsce

Do Polski Rugby na Wózkach (RnW) dotarło ze Szwecji za pośrednictwem Fundacji Aktywnej Rehabilitacji – organizacji pozarządowej, zajmującej się rehabilitacją osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. W sierpniu 1998 roku reprezentacja Polski wzięła udział w zawodach tych w Anglii, gdzie uzyskała kwalifikacje do Mistrzostw Europy. W 1999 roku Polacy po raz pierwszy wzięli udział w Mistrzostwach Europy. Dalej w latach 1999-2001 odbywało się w Polsce kilka turniejów rocznie, oprócz tego drużyny klubowe uczestniczyły w turniejach zagranicznych. Na jesieni 2001 roku powstała Polska Liga Rugby na Wózkach (PLRnW), której celem jest wyłonienie Mistrza Polski. Rozgrywki odbywają się w systemie turniejowym w cyklu kalendarzowym wiosna - jesień (4 turnieje w roku), zgodnie z Międzynarodowymi Przepisami Rugby na Wózkach IWRF. Organizatorem ligi jest Fundacja Aktywnej Rehabilitacji.

Zasady gry

Gra rugby na wózkach toczy się na boisku o wymiarach 28. metrów na 15. metrów. Na obu przeciwnych stronach boiska są wyznaczone bramki. Mecz podzielony jest na 4. rundy, po osiem minut, oddzielone przerwami. Zawodnicy poruszają się na specjalnych wózkach, które dzięki pochyleniu kół do wewnątrz są bardziej stabilne. Podczas gry na boisku przebywa maksymalnie czterech zawodników z jednej drużyny. Każdy grający posiada punkty kwalifikacyjne, które oznaczają stopień niepełnosprawności, od 0,5 do 3,5. Suma punktów, znajdujących się na boisku zawodników, nie może przekraczać ośmiu.

Polskie drużyny rugby

W Polsce w tym sezonie w rozgrywkach Ligowych drużyn uczestniczyło 20 drużyn. Oto spis większości polskich drużyn rugby na wózkach Balian Poznań, działający od 2007 roku, z trenerem Bartoszem Jabłońskim. Brave Snails – Lublin, działający od 2006 roku, z trenerem Krystianem Malcem. Diabły Łódz – założona w 2011 roku, 10-osobowy zespół, z trenerem Piotrem Bieleckim. Dragons Katowice, zespół istnieje od 2010 roku, trener - Kapelan Mirosław. Flying Wings – Rzeszów, (od 2005 roku), trenerem jest Artur Sochacki. Four Kings I– zespół z Warszawy, założony w 1997 roku, trener Tomasz Bidus. Grom - Ostrów Mazowiecka od 2005 roku, trenerzy: Zenon Koroś, Michał Godlewski. IKS Atak – Elbląg, założony w 2007 roku, trener: Zadroga Krzysztof. Jeźdźcy - Borowa Wieś (od 2005 roku), trener: Kozak Janusz. Jokers - Bydgoszcz grają od 2009 roku, trener: Bartosz Jabłoński. OGR-y - Opole od 2012 roku, trener: Ewelina Sławska, Kamil Jamrozek. Piecobiogaz - Poznań od 1997 roku. Saint Sinners - Częstochowa działają od 2009 roku, trener: Kamil Kurzynoga i Daniel Jędraszczyk Siedzące Konie – Śląsk, działają od 2010 roku, trener: Janusz Kozak. Sitting Bulls - Katowice - Racibórz od 1997 roku, trenerzy: Swoboda Krzysztof i Kosider Marian. Skorpion – Wrocław, działają od 2007 roku, trener: Krzysztof Wilczyński. Tetra Gryf - Szczecin od 2006 roku, trener: Kacalski Piotr. The Dogs - Gorzów Wlkp, drużyna działa od 2011 roku, trenerzy: Darek Burak, Mirosław Szczepankiewicz.
O „nieoficjalne mistrzostwo Polski” walczą drużyny w ramach Polskiej Ligi Rugby na wózkach, organizowanej przez Fundację Aktywnej Rehabilitacji. W tym sezonie rozegrane zostały po dwa turnieje dla grup A i B oraz dwa dla grup C i D. Oprócz rozgrywek o Mistrzostwo Polski, drużyny rywalizują w Lidze Zachodniej i Śląskiej. Są to turnieje organizowane dla drużyn z tamtych regionów i nie mają znaczenia w walce o mistrzostwo.

Polskiej Ligi Rugby na Wózkach (PLRnW). Czym dokładnie jest?

Jesienią 2001 roku powstała Polska Liga Rugby na Wózkach (PLRnW), której celem jest wyłonienie Mistrza Polski. Rozgrywki ligowe odbywają się w systemie turniejowym wiosna - jesień (4. turnieje w roku), zgodnie z Międzynarodowymi Przepisami Rugby na Wózkach IWRF. Organizatorem Ligi jest Fundacja Aktywnej Rehabilitacji. W ramach PLRnW drużyny, ubiegające się o tytuł zwycięzcy Ligi, podzielone są na cztery drużyny: A,B,C i D. Jak czytamy w regulaminie Polskiej Ligi Rugby na Wózkach: „Po każdym turnieju ostatnia drużyna grupy A spada do grupy B i pierwsza drużyna grupy B awansuje do grupy A. Po każdym turnieju ostatnia drużyna grupy C spada do grupy D i pierwsza drużyna grupy D awansuje do grupy C. Drużyna, która zdobędzie najwięcej punktów po ostatnim turnieju ligowym otrzyma tytuł Mistrza Polskiej Ligi Rugby na Wózkach ligi I oraz II w sezonie 2012. Przy tej samej ilości punktów o końcowym miejscu w grupie decydować będzie wynik bezpośrednich starć. W dalszej kolejności liczba punktów zdobytych w bezpośrednich starciach oraz  globalna liczba punktów. Miejsce zajęte w końcowej klasyfikacji po trzech sesjach ligowych będzie podstawą do utworzenia grup w sezonie 2013, z tym, że ostatnie 2 zespoły ligi I spadną do ligi II, a pierwsze 2 zespoły ligi II awansują do ligi I.”

Także i tego roku Fundacja Aktywnej Rehabilitacji zorganizowała Polską Ligę Rugby na  Wózkach w sezonie 2012. W sobotę oraz w niedzielę 15. i 16. września 2012 br., odbyła się w Radomiu Polska Liga Rugby na Wózkach. Na zawody zjechały się drużyny z całej Polski. I miejsce zajęła drużyna z Poznania – Balian, II miejsce przypadło drużynie Four Kings I z Warszawy, trzecie Flying Wings z Rzeszowa. Niżej przedstawiamy Państwu szczegółową tabelę wyników z sezonu 2012 Polskiej Ligi Rugby na Wózkach:

Lista rankingowa 2012 liga I:

1.   Balian Poznań
2.   Four Kings I Warszawa
3.   Flying Wings Rzeszów
4.   Grom Ostrów Mazowiecka
5.   Sitting Bulls Katowice
6.   Four Kings II
7.   Jeźdźcy Borowa Wieś
8.   Skorpion Polkowice
9.   Jokers Bydgoszcz
10. IKS Atak Elbląg

Lista rankingowa 2012 liga II:

1.    Saint Sinners Częstochowa
2.    TetraGryf Szczecin
3.    Brave Snails Lublin
4.    Four Kings III Warszawa
5.    Piecobiogaz Poznań
6.    Siedzące Konie
7.    The Dogs Gorzów Wielkopolski
8.    Diabły Łódź
9.    Dragons
9.   OGR-y Opole

Zwycięzcom gratulujemy! Zachęcamy Państwa do śledzenia rozgrywek rugby na wózkach w ramach Polskiej Ligi Rugby na Wózkach. Najbliższe rozgrywki rugby na wózkach odbędą się 6 i 7 października w Warszawie, która stanie się nieoficjalną stolicą światowego rugby na wózkach. Na Arenie Ursynów w drugiej edycji prestiżowego turnieju Wheelchair Rugby Metro Cup zmierzą się niepełnosprawni zawodnicy z całego świata. Zapraszamy!